Bu, Saye Artisan Kaftans'ın kısa hikayesidir. Yerel zanaatkarlar ve Saye Artisan topluluğu arasında gerçekten güzel bir iş birliği. Her Kaftan, en etik çalışma koşullarıyla sabırla çalışan usta zanaatkarlar tarafından dokunur.
Tüm köy tek bir kaftan yaratmak için birlikte çalışır; bu, parçalarımızın her birini bu kadar özel kılan şeydir. Her şeyden önce, kadim tekniklerle çalışan ve bu geleneksel sanat formlarını gelecek nesiller için canlı tutan insanlara saygı duyuyoruz.
Dokumayı sağlıklı hale getirmenin yolu boyutlandırmadır. Bu aşamada yapılacak en ufak bir hata dokumanın geri kalanını etkileyebileceğinden çok kritik bir aşamadır. Köyümüzde herkesin boyutlandırma yapmak için kendine has gizli bir formülü vardır. Büyük ihtimalle, kazandaki kaynar suya buğday veya mısır unu atılır. Kaynadıktan sonra kazan ateşten alınır ve bakır leğene sıcak su dökülür. Çile halindeki iplikler sıcak suya konur. Kazandan çıkan iplikler kurumadan önce çıkrığa sarılır ve sarma işlemi yapılır. Daha sonra ipleri kurutmak için teraslarına, balkonlarına veya bahçelerine asarlar.
İplikleri kurutan dokuma ustası artık çözgüyü hazırlamaya başlamıştır.
Usta ellerin ve analitik inceltme yöntemlerinin birleşimiyle, çözgü işlemi sorunsuz bir şekilde yapılabilir.
En sevdiğimiz zanaatkarlarımızdan Hatice Teyze 60 yıldır çözgü yapıyor ve etrafındakilere de öğretmeye çalışıyor.
Boyutlandırılmış çözgü iplikleri tezgaha yerleştirilmeden önce hizalanır ve tek tek ayrılır. Pürüzsüz dokumayı kolaylaştırmak için yapılan bu işlem çok önemlidir. Hizalanmış ve kolalanmış iplikler dikkatlice ahşap bir kirişin etrafına sarılır ve tezgaha taşınır.
Köyümüzde bu işi yapan sadece bir kişi kaldı. Usta zanaatkarımız hem kendi güçlerini hem de köydeki herkesin güçlerini dokuyor.
Bobin uçları slug adı verilen bir askıya asılır. İplik uçlarının karışmaması için tarak şeklindeki bir dengeleyiciden geçirilerek çözgü (çile) elde edilir. Bu çözgü yardımıyla alınan iplikler, shed adı verilen iplik alma işlemi sonucunda taraklara geçirilir. Bu taraklar düz ayak dokuma gereği iki parçadır. Buradaki iplik uçları tek tek elle tezgahın taraklarına geçirilir. Dem ve çerçeveler tezgaha monte edilir ve çile tezgaha asılır.
Her çözgü ipliği bir mukavemet gözünden geçtikten sonra, dokunacak kumaşın dokusuna uygun bir atkı atılır. Bu atkıda olması gereken çözgüler bu kuvvetler tarafından yukarı kaldırılır. Böylece, mekiğin geçeceği nozul adı verilen bir açıklık oluşturulur ve her atkı için yeniden oluşturulur. Ağızlığı oluşturmak için en az iki çerçeveye ihtiyaç vardır. Atkı ipliği, çözgünün iki kata ayrılmasıyla oluşan ağızlıktan, atkı yerleştirme adı verilen bir mekik vasıtasıyla geçirilir.
Tarihin en eski zamanlarından beri, iplikler neredeyse tüm tekniklerde dokuma için bu şekilde hazırlanmıştır. Birçok kişi tezgahları kurmak için en az bir veya iki hafta uğraşır, ardından dokuma ustaları atalarından öğrendikleri desenleri dokumalara aktarmaya başlar. Bir günde en fazla bir metre desenli dokuma dokunabilir. Tüm desenlerin ve ipliklerin kendi formülleri vardır.
